تاثیر عملیات آستمپرینگ پی در پی بر ریز ساختار و خواص مکانیکی چدن های نشکن آستمپر

در پژوهش حاضر تاثیر متغیرهای فرایند آستمپرینگ پی در پی بر روی ریز ساختار و خواص مکانیکی چدن های نشکن غیر آلیاژی مورد بررسی و مطالعه قرار گرفت. در آزمایش های انجام گرفته، نمونه های چدن داکتیل در دمای ‍c 900 و مدت زمان یک ساعت آستنیته شده و سپس در دماهای 275، 375 درجه سانتی گراد یا هر دو دمای فوق برای زمان های 1 تا 60 دقیقه تحت فرایند آستمپرینگ قرار گرفت و تاثیر درجه حرارت و زمان آستمپرینگ بر ریز ساختار و خواص مکانیکی شامل استحکام کششی، استحکام تسلیم، در صد ازدیاد طول، سختی و انرژی شکست بحث و بررسی شد. یافته های آزمایشی و بررسی های انجام شده نشان داد که در عملیات آستمپرینگ یک مرحله ای با افزایش دمای آستمپرینگ ساختار از فریت بینیتی سوزنی شکل به فریت بینیتی ورقه ای تبدیل می شود. همچنین با افزایش دمای آستمپر سختی، استحکام کششی و استحکام تسلیم کاهش یافته و در صد ازدیاد طول نسبی و انرژی ضربه ای افزایش می یابد. تاثیر زمان در آستمپرینگ یک مرحله ای نیز بدین گونه می باشد که افزایش زمان آستمپر سبب ییشرفت و تکمیل استحاله بینیتی گردیده و سختی کاهش و بقیه خواص مکانیکی (خواص استحکامی، در صد ازدیاد طول نسبی و انرژی ضربه ای) افزایش یافته اند. در نمونه های آسمپر شده دو مرحله ای تغییرات خواص استحکامی بدین صورت بود که در نمونه های آسمپر شده دمای پایین-بالا (lhat) خواص استحکامی در زمان های کوتاه آستمپر کم بوده ولی افزایش زمان آستمپر افزایش می یافت به طوری که در مدت زمان 60 دقیقه استحکام تسلیم 1073mpa و استحکام کششی در حدود1331mpa بدست می آید. در نمونه های استمپر شده دمای بالا-پایین (hlat) خواص استحکامی پس از رسیدن به یک حد اکثر در زمان های بالای استمپرینگ کاهش می یافت و حد اکثر خواص استحکامی در مدت زمان 30 دقیقه (استحکام تسلیم 889mpa و استحکام کششی در حدود 1124mpa) بدست می آید. تغییرات مقاومت به ضربه در نمونه های آستمپر شده دمای بالا-پایین (hlat) بسیار مشابه نمونه های دمای بالا hlat) بوده و حد اکثر مقدار مقاومت به ضربه در مدت زمان 30 دقیقه و در حدود 1/102 ژول بدست آمد. در نمونه های استمپر شده دو مرحله ایسختی در زمان های کوتاه بالا بوده ولی با افزایش زمان آستمپرینگ در ابتدا کاهش یافته و در زمان های طولانی تر مجدداً افزایش می یابد. تغییرات مقاومت به ضربه در نمونه های آستمپر شده دو مرحله ای دمای بالا-پایین (hlat) مشابه نمونه های آسمپر شده یک مرحله ای دمای بالا بوده و حداقل سختی نیز در مدت زمان 20 دقیقه بدست آمده است. ولی در نمونه های آسمپر شده دو مرحله ای دمای پایین-بالا (hlat) مقادیر استحکام ضربه ای خصوصاً در زمان های حدود 30-20 دقیقه بالاتر از نمونه های آسمپر شده یک مرحله ای دمای پایین حاصل شد و حد اکثر مقاومت به ضربه در مدت زمان 30 دقیقه و در حدود 4/64 ژول بدست آمده است.